Berlin… μια λέξη, που μόλις έρχεται στο μυαλό, οι συνειρμοί κάνουν πάρτυ και θυμάμαι ατελείωτες βραδιές στο Berlin του Θόδωρα, τραγουδάω Cohen, Τρύπες, Λονδίνο Άνστερνταμ ή Βερολίνο ή μια άλλη διαδρομή – στίχο, το “London to Paris, Amsterdam to Berlin”, από το Some Guys των Tuxedomoon!
Walking the same streets, thinking the same thoughts συνεχίζει το τραγούδι και κάθε φορά που πηγαίνω σε αυτή την πόλη, πάντα φροντίζω να βιώνω μια γύρα αυτό τον στίχο, πριν και αφού ασχοληθώ με τον εκάστοτε λόγο της επίσκεψης… που αυτή τη φορά ήταν η Έκθεση του David Bowie η οποία κάνει τουρ ανα τον κόσμο (Έχει πάει ήδη Λονδίνο, Σικάγο και 3 Μαρτίου ανοίγει στο Παρίσι).
Το Βερολίνο βέβαια ήταν μια από τις πιο συναισθηματικές στάσεις της έκθεσης, λόγω της σχέσης του καλλιτέχνη με την πόλη, τη σκοτεινή αλλά και χρυσή εκείνη περίοδο (1976-79) της αποτοξίνωσης, της δημιουργίας (Heroes, Low, Lodger) και της παρέας με τον Iggy Pop.
Μεσημεράκι στο Gropius Bau και μια μεγάλη ουρά περιμένει να μπει στην έκθεση. Ευτυχώς τα e-tickets κάνουν δουλίτσα και γρήγορα είμαστε μέσα. Στα αυτιά τα ειδικά ακουστικά που σε κάθε αίθουσα, κάθε σταντ, μπροστά σε κάθε οθόνη έχουν να πουν και μια ιστορία, μια συνέντευξη, να παίξουν ένα βίντεο κλιπ, μια συναυλία, μια δήλωση!
Για δύο, δυόμιση ώρες βρίσκομαι βυθισμένος σε ένα ταξίδι στο χρόνο, ταυτόχρονα μέσα στον κόσμο του καθώς είμαι περιτριγυρισμένος από εκατοντάδες αντικείμενα (νομίζω κάπου 600 ήταν ειδικά στο Βερολίνο) που όλα μαζί φτιάχνουν ένα ικανοποιητικό κομμάτι του παζλ της καλλιτεχνικής του ζωής…
Αναμφισβήτητα την παράσταση στην πρώτη ματιά κλέβουν τα εντυπωσιακά κοστούμια. Είναι η αύρα που κουβαλάνε, αν σκεφτείς… πόσες δεκάδες χιλιάδες ζευγάρια μάτια έπεσαν πάνω τους στις περιοδείες. Συν βέβαια ότι μέσα τους κατοικούσε για εκείνες τις ωραίες στιγμές το άτομο… (Εντωμεταξύ, θέλω να προσθέσω ότι κοιτώντας το μέγεθος των ρούχων λέω… μα καλά, χωρούσε εδώ μέσα; Ναι, το πραγματικό μέγεθος του καλλιτέχνη τελικά δε συμβαδίζει με το καλλιτεχνικό κι αυτό δεν το είχα πάρει χαμπάρι, ούτε από φωτος και βίντεο βέβαια, ούτε κι από το live για να πω την αλήθεια, στην Αθήνα το 1996 σ’ εκείνη την ιστορική συναυλία (RockinAthens), παρέα με Elvis Costello και Lou Reed).
Ο ψεκασμός με συγκίνηση και δέος συνεχίζεται πλησιάζοντας τοίχους και βιτρίνες, όπου εκτίθενται, προσωπικά αντικείμενα, χειρόγραφοι στίχοι, storyboards, σκίτσα του, φωτογραφίες, μακέτες από εξώφυλλα δίσκων, το προϊστορικό συνθεσάιζερ το οποίο χρησιμοποιήθηκε στην ηχογράφηση του Heroes…
Αρκετή ώρα, νομίζω καθ όλη τη διάρκεια του βίντεο κλιπ που έπαιζε στο βάθος, κάθισα παρατηρώντας την παρτιτούρα του Space Oddity, χωρίς να ξέρω βέβαια να διαβάζω παρτιτούρες.
Προτελευταία στάση, μια μεγάλη αίθουσα στην οποία δε χρειάζονται τα ακουστικά, καθώς φροντίζουν τα ηχεία για την ακουστική απόλαυση. Για ένα μισάωρο και βάλε μια χωροχρονική σκουλικότρυπα με ταξιδεύει μέσα στις δεκαετίες, αφού στους ειδικά διαμορφωμένους -σα σκηνικό συναυλίας – τοίχους γίνεται προβολή κάποιων από τις πιο σημαντικές στιγμές σε παλιότερες εμφανίσεις.
Το φινάλε της έκθεσης, ήταν μια μικρή αίθουσα αφιερωμένη στα “Χρόνια του Βερολίνου”. Φωτογραφίες με τον Iggy Pop, τα γράμματα που αντάλλασσαν με τη Marlene Dietrich το’78 την εποχή των γυρισμάτων του Just a Gigolo, στιγμές από τη ζωή του στην πόλη που όπως κι ο ίδιος θα μπορούσαν να έχουν και σλόγκαν ζωής το ch-ch-ch changes…!
Βγάζω τα ακουστικά, αφήνω πίσω μου το Gropius Bau και γυρνάω ξανά στους δρόμους του Βερολίνου. Καφές, βόλτες και με το σούρουπο στάση για ποτό σε ένα από τα κλασικά ημιυπόγεια bar στην Oranienburgerstrasse που εκλείπουν όμως σιγά σιγά… Και η κατάληψη των καλλιτεχνών (Kunsthaus Tacheles) λίγο πιο πάνω έκλεισε παρατηρώ! Ναι, πριν δυο χρόνια, καθαρίζει δυστυχώς η περιοχή, με ενημερώνει η παρέα που προέκυψε ξαφνικά σε ένα τραπέζι. Αυτή τη φορά ήμασταν ένας Ιρανός, ένας Γερμανός, ένας Ολλανδός κι ένας Έλληνας… Σα τα ανέκδοτα!
Αντώνης Βλαβογελάκης
(το κείμενο δημοσιεύτηκε στο περιοδικό SOUL)
